Dy fletore shënimesh “të vjedhura” të shkruara nga Charles Darwin janë kthyer në mënyrë misterioze në Universitetin e Kembrixhit, 22 vjet pasi u panë për herë të fundit.
Librat e vegjël të lidhur me lëkurë vlejnë shumë miliona paund dhe përfshijnë skicën e shkencëtarit “pema e jetës”.
Kthimi i tyre vjen 15 muaj pasi BBC fillimisht theksoi se ato ishin zhdukur dhe biblioteka bëri një apel mbarëbotëror për t’i gjetur ata.
“Ndihem e gëzuar,” thotë bibliotekarja e universitetit, Dr. Jessica Gardner.
Ajo buzëqesh me plot fytyrën ndërsa jep lajmin. Në fakt, nuk mund të ndalet së qeshuri. “Ato janë të sigurta tani, janë në gjendje të mirë, janë në shtëpi”.
Por kush i ktheu dy fletoret me madhësi të kartolinës është një histori policore e vërtetë. Ato u lanë në mënyrë anonime në një çantë dhuratë me ngjyrë rozë të ndezur që përmbante kutinë origjinale blu ku mbaheshin fletoret dhe një zarf të thjeshtë ngjyrë kafe.
Mbi të ishte shtypur një mesazh i shkurtër: “Bibliotekar, Gëzuar Pashkët X”.
Brenda ishin dy fletoret, të mbështjella fort me qese. Pakoja ishte lënë në dysheme, në një pjesë publike të bibliotekës pa kamera, jashtë zyrës së Dr. Gardner.
“Unë po dridhesha,” thotë Dr Gardner për reagimin e saj kur pa çantën dhe përmbajtjen e saj për herë të parë më 9 mars. “Por unë isha gjithashtu e kujdesshme sepse derisa t’i hapnim ato, nuk mund të ishim 100% të sigurt.”
Një vonesë e mundimshme prej pesë ditësh pasoi midis gjetjes së paketës dhe dhënies së lejes nga policia për të hapur qesen ngjitëse, për të ekzaminuar fletoret dhe për të konfirmuar se ato ishin të vërteta.
“Pati lot,” thotë Dr. Gardner me turp. “Dhe unë mendoj se do të ketë akoma, sepse ne nuk e kemi tejkaluar fazën emocionale. Do të thotë shumë për ne të kemi këto shtëpi.”
Ajo pranon se kishte frikë se fletoret nuk do t’i ktheheshin sat ë ishte gjallë. “Mendova se mund të duheshin vite. Ndjenja ime e lehtësimit për kthimin e sigurt të fletoreve është e thellë dhe pothuajse e pamundur të shprehet në mënyrë adekuate.
“Isha zemërthyer kur mësova për humbjen e tyre dhe gëzimi im për kthimin e tyre është i jashtëzakonshëm”.
Blloqet e shënimeve datojnë nga fundi i viteve 1830 pasi Darvini ishte kthyer nga Ishujt Galapagos. Në një faqe, ai vizatoi një skicë të një peme, e cila ndihmoi në frymëzimin e teorisë së tij të evolucionit dhe më shumë se 20 vjet më vonë do të bëhej një teori e madhe në veprën e tij novator “Për origjinën e specieve”.
“Teoria e seleksionimit natyror dhe evolucionit është ndoshta teoria e vetme më e rëndësishme në shkencat mjedisore të jetës dhe tokës dhe këto janë fletoret në të cilat ajo teori u bashkua,” thotë Jim Secord, profesor emeritus i historisë dhe filozofisë së shkencës në Kembrixh. universiteti.
“Ata janë disa nga dokumentet më të shquara në të gjithë historinë e shkencës.”
Dorëshkrimet u panë për herë të fundit në nëntor 2000 pas “një kërkese të brendshme” për t’i tërhequr ato nga dhoma e fortë e koleksioneve speciale të bibliotekës për t’u fotografuar.
Vetëm gjatë një kontrolli rutinë dy muaj më vonë u gjet se ishin zhdukur. Fillimisht, bibliotekarët menduan se ishin vendosur përsëri në vendin e gabuar në bibliotekën e madhe universitare, e cila përmban më shumë se 10 milionë libra, harta dhe dorëshkrime.
Por, pavarësisht nga kërkimet e ndryshme, fletoret nuk dolën kurrë dhe në vitin 2020 Dr. Gardner arriti në përfundimin se ndoshta ishin vjedhur. Ajo thirri policinë dhe njoftoi Interpolin.
